Wraz ze zmianą czasu na zimowy, symbolicznie skończył się dla mnie także czas roweru szosowego, a rozpoczął sezon przełajowy. Zgodnie z prawidłami, przesiadłem się więc na adekwatny do nowych wyzwań sprzęt, czyli na rower przełajowy. Myliłby się jednak ten, kto myślałby, że oto zaraz zapuszczę się w dziewiczy teren, znaczony błotem, żwirem, piachem, kamieniami i plątaniną polnych dróg. To nigdy nie był mój świat – nawet w czasach, gdy poruszałem się wyłącznie rowerem MTB. Może czasem ucieknę gdzieś pomiędzy drzewa, by napawać się ciszą i spokojem, ale pewnie będą to sporadyczne przypadki. Moim żywiołem nadal pozostanie asfalt, który jesienią i zimą często jest mokry, śliski, zaśnieżony. No i jeszcze obficie posypany solą. Rower przełajowy jest w tych warunkach niezastąpiony. Szersze opony zdecydowanie lepiej sprawdzą się na śliskiej nawierzchni i na śniegu. A jeśli będzie potrzeba, to zmieszczą się jeszcze szersze z głębszym bieżnikiem. Przed solą nie ucieknę, ale ewentualne zniszczenia w rowerze przełajowym są mniej bolesne finansowo niż w wypasionej szosówce.

Czy lubię ten czas chłodu, deszczu i śniegu? I tak i nie. Tak, bo jest po prostu inaczej i drogi, które znam z lata na tle pełnych zieleni krajobrazów, wyglądają teraz całkowicie odmiennie – szaro, smutno, ale mimo to ekscytująco. Nie, bo dzień jest krótki i popołudniowe przejażdżki po pracy są równoznaczne z jazdą w ciemności. Tak, ponieważ mogę jechać po drogach, które zazwyczaj omijam, bo mają gorszą nawierzchnię, albo są to po prostu ścieżki rowerowe, po których jakoś nie przystoi poruszać się rowerem szosowym. Nie, bo jest zimno i przejechanie większego dystansu w tych warunkach jest o wiele trudniejsze. Są więc, jak powiedziałby klasyk, plusy dodatnie i plusy ujemne.

Dzisiaj miałem zaledwie przedsmak tego, co czeka mnie w nadchodzących miesiącach. Kilka stopni powyżej zera i silny zachodni wiatr nie stanowiły specjalnego wyzwania. Zwłaszcza, że było sucho. Cieszyłem się więc jazdą, tym bardziej, że była to pierwsza okazja do przekonania się, czy Ridley X-Bow, któremu zafundowałem niedawno gruntowny przegląd, jest w pełni gotowy do nowych jesienno-zimowych wyzwań. Jest gotowy. Ja też. Czyli, jak powiedziałby inny klasyk, alleluja i do przodu…



Nad Wisłą.


Już nadszedł czas roweru „zimowego”.

Wykorzystałem jednodniową przerwę w opadach deszczu i zaraz po pracy wskoczyłem na rower. Chciałem jeszcze raz spojrzeć na jesienne obrazy pełne złota i brązu, brzmiące szelestem liści, pachnące chłodnym wiatrem. Chciałem stać się częścią tej rzeczywistości, pożegnać mijający czas, przygotować na krótkie dni. Chciałem także przez chwilę być sam, wsłuchać się w głos Boga, który cichy, subtelny, delikatny, często nie może się przebić przez hałas codzienności. Planu trasy nie miałem, ale to było nieważne. Jechałem przed siebie, ciesząc się wolnością i wewnętrzną harmonią. Krajobrazy przesuwały się raz wolniej, raz szybciej, a słońce powoli lecz nieuchronnie zmierzało ku horyzontowi, zmieniając barwę i przypominając, że czas długich dni już się skończył. Moja dzisiejsza podróż w jesiennej scenografii także się kończyła. Tuż przed zachodem słońca zatrzymałem się przed domem, zsiadłem z roweru i spojrzałem na zachmurzone niebo. Jutro znów spadnie deszcz…



Okolice Tyńca pod słońce.


Okolice Tyńca w kolorach jesieni.

Miast wykorzystać ładną pogodę, siedziałem w domu i dzieliłem swój czas pomiędzy programowanie – to lubię i z tego żyję – oraz budowę roweru dla klienta – to też lubię, ale z tego nie żyję, bo mało kto docenia solidność i perfekcję, które niestety muszą kosztować nieco więcej. Gdy już uporałem się z jednym i drugim, nadeszła mglista i dość chłodna sobota. Powiem szczerze – nie chciało mi się. Ale ja dobrze wiem, że tak to działa: człowiekowi się nie chce, potem wsiada na rower i nagle okazuje się, że o niczym innym nie marzył. Dlatego zebrałem się w sobie, dałem żonie całusa i pomknąłem w siną – albo raczej mleczną – dal. No dobra, z tą „dalą” to może trochę przesadziłem, bo poruszałem się wyłącznie w obszarze administracyjnym miasta, ale obszar ten jest na tyle duży, że nie byłem przytłoczony wielkomiejską, betonową przestrzenią. Zresztą poranek był na tyle smętny, że mało komu chciało się ruszyć przysłowiowe cztery litery i wyjść z domu. Dystans nie był porażający, prędkość średnia też nie powala, ale za to udało mi się uchwycić kilka kolejnych obrazów jesieni, która niepostrzeżenie weszła w fazę ostatnich spadających liści, przypominając, że już wkrótce głównym motywem obrazów stanie się zimna i mokra nagość drzew.



Mgliste okolice nadwiślańskich łąk.


Park Bednarskiego.


Korony jesiennych drzew.

Gdzież jest owa słynna „złota polska jesień”? Czyżby ostała się jedynie w strofach poezji, w barwach na płótnie ręką malarza powołanych do życia lub na nostalgicznych fotografiach? Gdzież są te cudowne klimaty złota i brązu, ten szelest liści pod stopami, ten jesienny zapach, to spokojne i niespieszne przejście od lata do zimy? Nie ma! Przyroda zdaje się działać w trybie zero-jedynkowym. Piękne, błękitne niebo lub czarne, gęste chmury. Upalnie lub zimno. Bezwietrznie lub urywa głowę.

Cały tydzień czekałem na piękną jesień i się nie doczekałem. Może to lenistwo, może to wygoda, ale mając za oknem niezmienny widok kropel deszczu, nie chciałem opuszczać bezpiecznej domowej przystani. Dopiero dzisiaj wsiadłem na rower, aby zaliczyć skromne trzydzieści kilometrów – dystans jakże oderwany od moich letnich standardów. Dobre i to.

Szukając pomysłu na pierwszą październikową aktywność (nie lubię tego słowa, ale jeszcze bardziej nie lubię słowa „przejażdżka”), przyszło mi do głowy, aby przypomnieć sobie trasy, które pokonywałem onegdaj na początku mojej rowerowej pasji. Jedną z nich był podjazd ulicami Chełmską, Rzepichy i Orlą pod obserwatorium. Pomysł od razu mi się spodobał i miał tylko jedną wadę. Musiałem w popołudniowych godzinach szczytu przedrzeć się przez miasto. Tutaj warto podkreślić, że dzień był szczególny, bo oto rozpoczął się rok akademicki, co oznacza, że liczebność mieszkańców gwałtownie wzrosła, a wraz z nimi liczba blaszanych, czterokołowych pojazdów. Moja wytrzymałość nerwowa została wystawiona na ciężką próbę, zanim wreszcie pojawiłem się w okolicach ulicy Olszanickiej. Na szczęście potem, gdy już skręciłem w Chełmską, zapadła błogosławiona cisza – byłem tylko ja (prawie), mój rower i gładki asfalt. Podjazd, który lata temu sprawiał mi niejaki problem, zdając się być stromym i ciągnącym w nieskończoność, dzisiaj okazał się łatwy i nadspodziewanie krótki. Nie zamierzałem więc wracać do domu, ale korzystając z okazji, że byłem we właściwym miejscu i czasie, zafundowałem sobie jeszcze szybki wypad do Morawicy i dopiero tam zawróciłem w stronę Krakowa. Wjechałem do miasta od strony ulicy Balickiej i wkrótce kolejny raz znalazłem się pośród setek samochodów, które wolno snuły się przed siebie. Znów musiałem przejechać przez centrum, ale tym razem poszło jakby sprawniej i tuż przed zachodem słońca zatrzymałem się przed domem.

Spojrzałem w kierunku czerwonej, rozmytej poświaty, skrywającej się za całunem jasnych chmur. Jutro nadejdą stamtąd opady deszczu, zmieniając żywe barwy w odcienie szarości i kładąc podwaliny pod jesienną nostalgię…

Jeśli komuś zdarzyło się przeczytać przynajmniej kilka opisów moich rowerowych przygód, zapewne zauważył, że dość często wspominam o Kosocicach. To wioska, której historia sięga czasów średniowiecza, i która w 1972 roku została włączona w granice administracyjne Królewskiego Miasta. Tak się składa, że mieszkam nieopodal i olbrzymią część moich rowerowych wypraw zaczynam właśnie od rozgrzewki na kosocickich wzgórzach. Podjazdy na ulicach Hallera, Niebieskiej, Żelazowskiego lub Gruszczyńskiego stanowiły kiedyś nieliche wyzwanie. Teraz są chlebem powszednim, co jednak wcale nie znaczy, że pokonuję je bez zadyszki tempem profesjonalisty. Ich powszedniość sprawiła, że stały się mniej pociągające i odarte z aury niezwykłości. I właśnie dlatego wpadłem dzisiaj na pomysł, że jakkolwiek rozpocznę kolejną wyprawę w Kosocicach, to jednak pojadę zupełnie inną drogą. Tym razem wybrałem nieznaną mi wcześniej ulicę Szczawnicką. Wąska, o nienajlepszej jakości asfaltu, ale za to posiadająca fragmenty o kilkunastoprocentowym nachyleniu, czyli to, co lubię. Przypomniałem więc sobie stare dobre czasy, gdy musiałem mierzyć się z nieznanymi drogami, mając nadzieję, że chociaż nie wiem, co kryje się za zakrętem, to na pewno nie będzie już tak stromo. Podjazd oczywiście pokonałem, ciesząc się, że nieopodal domu znalazłem kolejną ciekawą trasę. Kiedyś wszystkie je połączę, a wtedy okaże się, że ledwie na kilku ulicach mogę skompletować całkiem zacne przewyższenia. Dzisiejsza przejażdżka miała oczywiście ciąg dalszy, ale nie będę go szczegółowo opisywał, bo był brutalnie rutynowy: Wrząsowice, Libertów, Skawina, Tyniec, a potem powrót do domu przez Kobierzyn i Swoszowice.

Dokładnie inaczej niż wczoraj, dzisiaj miałem pomysł i miałem plan, ale moje zamierzenie zostały pokrzyżowane przez pogodę. Na początku szło całkiem nieźle, chociaż musiałem walczyć z bardzo mocnym, przeciwnym wiatrem. Pocieszałem się jednak, że przecież przyjdzie moment, w którym zawrócę, a wtedy on doda mi skrzydeł. Nie narzekałem więc, ale ciesząc się błękitem i słońcem, podążałem na zachód. Moja radość była niestety krótka, bo gdy dotarłem do Skawiny, nie było już śladu błękitu. Niebo przykryły ciemne chmury i wszystko wskazywało na to, że lada moment zacznie padać deszcz. Przede mną było jeszcze ponad osiemdziesiąt kilometrów jazdy. Nie byłem pewien, czy dobrym pomysłem jest kontynuowanie jazdy i po krótkim wahaniu, zdecydowałem się na powrót do domu.

Nie miałem dobrego pomysłu, nie miałem planu, więc czwartkowa przejażdżka była całkowitą improwizacją. Jej scenerią w większości było miasto, czego prawdę mówiąc, nie lubię, bo rower szosowy domaga się przestrzeni i niczym nieskrępowanej wolności, które trudno znaleźć w zatłoczonym mieście. Zresztą niedługo i tak nie będę miał wyjścia, bo czas jesienno-zimowy i związany z nim szybko zapadający zmrok, nie sprzyja pozamiejskim popołudniowym wyjazdom. A dzisiaj snułem się po ulicach, pierwotnie zamierzając przejechać co najwyżej czterdzieści kilometrów, ale ostatecznie udało się zrobić całkiem sympatyczny dystans.

Patrząc za okno, trudno uwierzyć, że jest wrzesień. Szarość w całunie z kropel deszczu tworzą razem dość przygnębiające widowisko. Pracując zdalnie w domu, zerkałem od czasu do czasu na niebo, bezskutecznie starając się wychwycić choćby odrobinę błękitu. Około południa coś jednak zaczęło się dziać i moje niewypowiedziane modlitwy zostały wysłuchane – zza chmur wyjrzało słońce. Już wiedziałem, że gdy tylko skończę pracę, nic nie zatrzyma mnie w domu. Jednak zamysł nie powiódł się do końca, bo gdy tylko wyjechałem, ni stąd, ni zowąd, pojawiła się nade mną czarna chmura i uparła się, aby towarzyszyć mi w mojej samotnej jeździe. Wkrótce spadł deszcz i przestało być miło i sympatycznie. Nie mam nic przeciwko trudnym warunkom, ale dzisiaj nie byłem na nie przygotowany. Pomyślałem, że chyba nie warto robić nic na siłę i wróciłem do domu.

Zazwyczaj nie jeżdżę dzień po dniu, zwłaszcza, jeśli wcześniej zaliczyłem spory dystans. Ale dzisiaj jakoś nie mogłem usiedzieć na miejscu i pomimo braku jakiegokolwiek pomysłu na trasę, wyszedłem z domu. Myślałem, że pokonam co najwyżej 40, może 50 kilometrów i faktycznie początkowo wszystko wskazywało, że tak będzie. Uda przypominały mi o wczorajszym wysiłku i prawdę mówiąc, jechałem trochę wbrew sobie. Jednak z każdym pokonanym kilometrem czułem się lepiej, więc zacząłem sobie dorzucać do ad-hoc zaimprowizowanej trasy kolejne kilometry. Jak już dobiłem do 70 km, to pomyślałem, że obciachem byłoby nie dorzucić jeszcze tej skromnej trzydziestki, aby cieszyć się pełną setką.

A tak zupełnie na marginesie, to dzisiaj byłem chyba jakiś trędowaty. Minąłem po drodze dobrych kilkunastu, albo i więcej kolarzy i żaden z nie pozdrowił mnie uniesieniem dłoni, chociaż ja podnosiłem rękę na widok każdego z nich. Albo duch w narodzie ginie, albo to byli niedzielni (świąteczni) rowerzyści.